شادی مردم در سایه سرور آل محمد (ص)

هرسال با اتمام ماه مبارک رمضان، شوال‌المکرم از راه می‌رسد که شاید برجسته‌ترین مناسبت آن، سالروز شهادت رئیس مذهب تشیع صادق آل محمد (ص) باشد، اما با اتمام ماه شوال و آغاز ذی‌القعده و ذی‌الحجه، موج جدیدی از اعیاد و مناسبت‌های شادی و سرور آل‌الله فرامی‌رسد که شاید کمتر درباره آن‌ها حق مطلب ادا شده باشد. مطلع این اعیاد و ایام شادی هم، دهه مبارکه «کرامت» است که در فاصله میان اول ذی‌القعده سالروز میلاد کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (س) و یازدهم این ماه سالروز ولادت با سعادت حضرت امام رضا (ع) قرار گرفته و به همین مناسبت، این ده روز در فرهنگ عمومی انقلاب اسلامی با عنوان «دهه کرامت» نامگذاری شده است. البته درباره اهمیت و شأن دهه کرامت، نسبتاً سخن گفته شده و تشکیل ستاد بزرگداشت این دهه با عضویت بیش از ۳۰ دستگاه و نهاد رسمی کشور و برگزاری برنامه‌های متنوع هم، نشانه اقداماتی است که – هرچند ناکافی – در این حوزه صورت گرفته است. اما مسئله اصلی که نباید از آن غفلت کرد و جای کار فرهنگی بیشتری نسبت به گذشته دارد، ضرورت گرامیداشت و تکریم شایسته و بایسته مناسبت‌های شادی اهل بیت (ع) در کنار ایام عزا و سوگواری آن بزرگواران است که به نظر می‌رسد این عرصه نیاز به فعالیت جدی‌تر و عمیق‌تر فعالان فرهنگی و مذهبی و کار‌های جدیدتر دارد. در روایتی از معصوم (ع) نقل شده است که فرموده‌اند؛ «شیعتنا یحزنون لحزننا و یفرحون لفرحنا؛ شیعیان ما در عزا و غم ما غمگین‌اند و در شادی ما شادند». این روایت نورانی از یک طرف نشان‌گر روح تعادل در مناسبت‌ها و آیین‌های اسلامی است و از سوی دیگر، اهمیت شادی و سرور ارادتمندان اهل بیت عصمت و طهارت را نشان می‌دهد. واقعیت این است که به برکت انقلاب اسلامی و ترویج معارف ناب اهل بیت (ع)، مناسبت‌هایی مانند ایام شهادت حضرت صدیقه طاهره (س) و درس‌ها و عبرت‌های واقعه شهادت ایشان و از آن مهم‌تر، واقعه جانسوز شهادت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و درس‌های ماندگار حماسه کربلا به خوبی تبیین شده و تبیین دقیق همین آموزه‌ها و مناسبت‌ها، بستر پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از آن، پیروزی در دفاع مقدس هشت ساله را فراهم کرد، واقعیتی که پیر جماران درباره آن به ظرافت متذکر شده بود که «همین محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است»؛ به همین دلیل هر سال ایام فاطمیه و روز‌های محرم و صفر به اوج شور و شعور اقشار مختلف مردم تبدیل می‌شود. در این میان، مناسبت‌های شادی آل‌الله هم سهم قابل توجهی در شکوه بخشیدن به مناسبت‌های دینی دارند، اما باید گفت که این بخش از فرهنگ اهل بیت (ع) نیاز به تبیین بیشتر و کار فرهنگی فعالانه‌تری دارد. چه دهه کرامت در ماه ذی‌القعده و چه اعیاد خجسته قربان و غدیر در ماه ذی‌الحجه و چه اعیاد نورانی و مبارک رجبیه و شعبانیه و دیگر روز‌های سرور خاندان وحی، ظرفیتی بی‌بدیل دارند تا با استفاده از فرصت آنها، مقوله «شادی در دین» را به خوبی برای مردم به ویژه نسل نوجوان و جوان تبیین و از تبلیغات مغرضانه نامحرمان جلوگیری کرد که به دروغ و با شیطنت ادعا می‌کنند که در دین و مذهب شادی وجود ندارد و همه چیز عزا و ماتم است! شاد کردن جامعه به مدد شادی اهل بیت (ع) مخصوصا در زمانه‌ای که تهدیدات و فشار‌های روحی به بهانه‌های مختلف بر سر مردم به ویژه نسل جوان آن‌ها آوار می‌شود، یک ثمره بزرگداشت شایسته ایام شادی معصومین (ع) است؛ علاوه بر این، اعیاد و مناسبت‌های مذهبی نیز همانند ایام عزاداری اهل بیت (ع)، از زوایه‌ای دیگر یک فرصت برای همگرایی اجتماعی و بالا بردن روحیه همدلی و تعاون در اقشار مختلف مردم هستند و زمینه نزدیک‌تر شدن خانواده‌ها و اقوام و اهالی هر منطقه و شهر را به یکدیگر فراهم می‌کند. از رسیدگی به احوال محرومان و مستضعفان به بهانه «دهه کرامت» گرفته تا دور هم نشستن‌ها و با هم بودن‌هایی که در جشن‌ها و اعیاد رجب و شعبان و ذی‌الحجه و هفته وحدت در خانواده‌ها و اقوام پیش می‌آید، همه و همه فرصت‌هایی طلایی و ارزشمند برای تمرین «با هم بودن» و «برای هم بودن» در عصر زندگی خشک ماشینی و تهدیدات نوین فرهنگی است که آثار مثبت اجتماعی آن خیلی زود خودش را نشان می‌دهد و البته ماندگار و آینده‌ساز هم خواهد بود. این فرصت در بستر روحیه دینی مردم ایران و انقلاب اسلامی آنان مورد استفاده قرار گرفته و استفاده دقیق‌تر و بیشتر از آن نیز، آثاری عمیق در آینده خواهد داشت.